■ چرا شيعيان در نماز از مهر استفاده مي نمايند؟ آيا اين عمل شرك نيست؟ لطفا سندي محکم ارائه کنيد.
پاسخ: بنا بر روايات بسيارى - كه شيعه و سنى نقل نمودهاند - پيامبر(ص) بر خاك سجده مىكردند و در تابستان كه بر اثر هواى عربستان خاك و ماسههاى كف مسجد النبى(ص) بسيار گرم و سوزان مىشد، بر حصير سجده مىكردند. در اين باره روايت پيامبر(صلىاللهعليه) كه مورد اتفاق شيعيان و اهل سنت است، نقل مىكنيم:«جُعلت لى الارضُ مسجداً و طهوراً» ؛«زمين براى من، سجدهگاه و مايه پاكيزگى قرار داده شده است». از اين روايت به خوبى استفاده مىشود؛ پيامبر(صلىاللهعليه) خاك و زمين را به عنوان سجدهگاه و جهت تيمم استفاده مىكردند و در اين باره تمامى شيعيان و اهل سنت اتفاق نظر دارند.
مهر همان خاك است كه بصورت فشرده در آمده و سجده بر خاك امري معمول است كه از زمان پيامبر(ص) بوده و از آنجا كه امروزه همه مساجد مفروش است و سجده بر فرش تشريع نشده است، لذا شيعيان مهري از خاك تهيه مي كنند كه اولا« زمين» بر آن صدق كندو ثانيا پاك و تميز باشد.
برخي روايات اهل تسنن بر استفاده برخي صحابه از چيزي شبيه مهر امروزي براي سجده در نماز تصريح دارد: ابن سعد در طبقات الكبري در احوال مسروق بن اجدع مي گويد:«كان مسروق اذا خرج يخرج بِلَبِنَةٍ يسجد عليها في السفينه» ؛«وقتي مسروق بيرون مي رفت خشتي همراه خود مي برد و در كشتي بر آن سجده مي كرد».
زرين مي گويد:«كتب الي علي بن عبدالله بن عباس رضي الله عنه ان ابعث الي بلوح من احجار المروه اسجد عليه» ؛« علي بن عبدالله بن عباس به من نوشت كه لوحي از سنگ هاي مروه برايم بياور تا بر آن سجده كنم.» از اين ادله معلوم مي شود كه سجده بر مهر يا همان لوح بدعت نيست.
عالمان برجسته اهل سنت نيز سجده بر خاك را تأکيد كرده اند؛ هم چنان كه امام محمد غزالي در كتاب«احياء العلوم» بر اين مسأله انگشت نهاده است.
خاطر نشان می شود مهر نزد شيعه موضوعيت ندارد؛ بلكه ملاك همان سجده بر خاك است و مهر وسيله اي است كه سجده بر خاك را در هر جا و هر مكان سهل و آسان مي سازد لذا سجده بر مهر شرك نيست چرا كه شرك آن است كه سجده براي غير خدا باشد ولي شيعيان بر خاك سجده مي كنند، نه براي خاك. به عبارت ديگر شرك آن است كه غيرخدا«مسجود» واقع شود نه مسجد (محل سجده) و مهر و خاك مسجد است، نه مسجود. برخلاف حركت بت پرستان كه بت ها را مسجود قرار داده و در پيشگاه آنها كرنش و تواضع مي نمودند. توضيح: اين كه سجده از جمله كارهايي است كه بالاترين حد خضوع و فروتني انسان در مقابل كس يا چيزي را نشان مي دهد. استدلال بت پرستان براي توجيه سجده شان در مقابل بتها اين بود كه چون خداي خالق جهان ديده نمي شود نمي توان او را عبادت نمود، پس بايد بتهايي را كه ديدني و محسوس هستند پرستش كرد و به همين جهت در مقابل بتها كرنش و سجده مي كردند و به آنها كه ساخته دست خودشان بودند احترام مي گذارند. ولي تفكر شيعه آن است كه تنها وجود شايسته عبادت خداوند يكتا است، او اگر چه ديده نمي شود و كنه ذات او در محدوده فهم و درك محدود انسان نمي گنجد، ولي عبادت او امري ممكن است و خودش كيفيت اين عبادت را آموخته و بايد او را به همان نحوي كه فرموده است عبادت كرد. سجده بر خاك و ساييدن پيشاني بر آن كه نشاني از پايين ترين چيزهاست علامت نهايت ذلت و كوچكي انسان و اعتراف به عظمت خالق است (سبحان ربي الاعلي و بحمده) و تفاوت اين عمل و فكر بت پرستان از زمين تا آسمان است.
بنابراین اگر سجده بر مهر، بت پرستي محسوب شود؛ سجده بر فرش نيز همان حكم را دارد. لذا بهتر است بر مواردی سجده نمود که مورد اتفاق همه مسلمانان است کمااینکه بنابه روایتی که مورد قبول همه مسلمانان است پيامبر(صلىاللهعليه و آله) فرموده اند:«جُعلت لى الارضُ مسجداً و طهوراً» ؛«زمين براى من، سجدهگاه و مايه پاكيزگى قرار داده شده است».
از اين روايت به خوبى استفاده مىشود؛ پيامبر(صلىاللهعليه) خاك و سنگ را به عنوان سجدهگاه و جهت تيمم استفاده مىكردند و در اين باره تمامى شيعيان و اهل سنت اتفاقنظر دارند. نسبت به ديگر موارد مثل فرش، پوشيدنىها و خوردنىها که اختلاف نظر هست، عقل داورى مىكند كه به مورد اتفاق نظر، عمل شود و از موارد اختلافی اجتناب نمود.
■ آيا اقتدا به اهل تسنن در نماز كار درستي مي باشد و حال آنكه اين امر با شرايطي كه براي امام جماعت گفته شده منافات دارد؟
شركت در نماز جماعت اهل تسنن در مكه و مدينه چند فلسفه و هدف منطقي، عقلي و شرعي را بهمراه دارد كه بر اساس آن اكثر فقها به جواز شركت در نمازهاي جماعت اهل تسنن فتوا داده اند و شرط عدالت در اين مورد ساقط شده است.
شركت نكردن شيعيان در نمازهاي جماعت و يا ...
■ روایتی وجود دارد که بر اساس آن، هرچه صدایمان در نماز بلندتر باشد به تناسب آن، از جهنم دورتر خواهیم شد. پس چرا فقها خواندن با فریاد را مبطل نماز میدانند؟
بله. روایتی وجود دارد که اعلام میکند قرائت در نماز این ویژگی را داراست که لهیب و شراره آتش را به همان اندازه که صداى شخص مىرسد از او دور کرده و نمازگزار براحتى از پل صراط مىگذرد و با وارد شدن به بهشت، شادمانى بسیار به او دست مىدهد. [1]
در مورد ا ...
■ در قرآن مى فرمايد: «نماز جز بر خاشعان سنگين است» 1، چه كنيم خاشع باشيم تا نماز بر ما سنگين نباشد؟
آيت الله جوادى آملى در تفسير تسنيم در ذيل آيات 45 و 46 از سوره بقره مىنويسد:
«قرآن كريم در آيه 46 به منشأ خشوع خاشعان اشاره كرده، مىفرمايد: ياد مرگ و قيامت، همه توان انسان را گرفته، قلب او را مىلرزاند و وى را خاشع مىسازد; زيرا همه غرورها و "من و ما" ...