■ چرا هر رکعت نماز، دو سجده دارد؟
پاسخ: اگر چه عبادات از امور تعبدی هستند، همین‌طور برخی از اجزا و شرایط آنها، و طبیعی است که انسان چندان دسترسی به فلسفه آنها ندارد، اما در عین حال در برخی از روایات وارده از سوی پیشوایان دین، در مواردی از امور تعبدی - از جمله آنچه در پرسش مطرح شده است - به حکمت‌هایی اشاره شده است: «فَإِنْ قَالَ فَلِمَ جُعِلَ رَکْعَةً وَ سَجْدَتَیْنِ قِیلَ لِأَنَّ الرُّکُوعَ مِنْ فِعْلِ الْقِیَامِ وَ السُّجُودَ مِنْ فِعْلِ الْقُعُودِ وَ صَلَاةَ الْقَاعِدِ عَلَى النِّصْفِ مِنْ صَلَاةِ الْقَائِمِ فَضُوعِفَ السُّجُودُ لِیَسْتَوِیَ بِالرُّکُوعِ فَلَا یَکُونُ بَیْنَهُمَا تَفَاوُتٌ لِأَنَّ الصَّلَاةَ إِنَّمَا هِیَ رُکُوعٌ وَ سُجُودٌ»؛[1] و اگر کسی بپرسد که چرا هر رکعت یک رکوع و دو سجده دارد؟ گفته مىشود؛ زیرا رکوع نماز از افعال حال قیام است و سجده از افعال حال قعود و نشستن است، و نماز نشسته نصف نماز ایستاده است؛ لذا سجده دو بار مقرّر شد تا با رکوع برابر باشد، و میان آن دو تفاوت نباشد؛ چرا که نماز رکوع است و سجود.
«سُئِلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (ع) عَنْ مَعْنَى السُّجُودِ فَقَالَ مَعْنَاهُ مِنْهَا خَلَقْتَنِی یَعْنِی مِنَ التُّرَابِ وَ رَفْعُ رَأْسِکَ مِنَ السُّجُودِ مَعْنَاهُ مِنْهَا أَخْرَجْتَنِی وَ السَّجْدَةُ الثَّانِیَةُ وَ إِلَیْهَا تُعِیدُنِی وَ رَفْعُ رَأْسِکَ مِنَ السَّجْدَةِ الثَّانِیَةِ وَ مِنْهَا تُخْرِجُنِی تَارَةً أُخْرَى»؛[2] از امام على(ع) از فلسفه سجده اول سؤال شد، حضرت فرمود: سجده اول به این معنا است که خدایا اصل ما از خاک است. و معناى سربرداشتن از سجده این است که خدایا ما را از خاک خارج کردى. و معناى سجده دوم، این است که خدایا دو باره ما را به خاک برمى گردانى. و سربرداشتن از سجده دوم به معناى این است که خدایا یک بار دیگر در قیامت از خاک بیرونمان خواهى آورد. این سخن اشاره یه این آیه شریفه دارد: «مِنْها خَلَقْناکُمْ وَ فیها نُعیدُکُمْ وَ مِنْها نُخْرِجُکُمْ تارَةً أُخْرى»؛[3] ما شما را از آن [زمین] آفریدیم و در آن بازمىگردانیم و بار دیگر (در قیامت) شما را از آن بیرون مىآوریم.
[1]. ابن بابویه، محمد بن على، عیون أخبار الرضا علیه السلام، محقق، مصحح، لاجوردى، مهدى، ج 2، ص 108، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378 ق.
[2]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 82، ص 139، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
[3]. طه، ۵۵.
■ آیا نماز نخواندن پدر و مادر در زندگی فرزندانشان تأثیری دارد؟
نماز نخواندن پدر و مادر دو اثر وضعی و تربیتی بر فرزندان می‌تواند داشته باشد. اثر تربیتی از آن جهت است که فرزندان معمولاً از اعمال والدین الگو برداری می کنند. اگر فرزندان عمل کردن به آداب و وظائف دینی را از ابتدا در محیط خانه مشاهده کنند و با آنها خو ...
■ کسی که با نامحرم رابطه نامشروع دارد، آیا باید نماز و روزه های خود و اخلاق حسنه را ترک کند؟
تکلیف این افراد چیست؟
اولا: خداوند عاقبت و تکلیف بندگانش را می داند و ما به آن آگاهی نداریم.
دوما: اكثر مومنين كه نماز مي خوانند و روزه مي گيرند، گاهي نيز آلوده به گناه مي شوند. كسي نمي تواند ادعا كند كه هرگز گناه نمي كند. اين ادعا خاص معصومين(ع) است. همين نمازهاي بي روح ...
■ نماز خواندن با کلاه‌گیسی که از موی طبیعی ساخته شده و معلوم نیست آن موها از کافر است یا مسلمان، چه حکمی دارد؟
در بدن و لباس نمازگزار نباید عین نجس وجود داشته باشد. و در فرض سؤال، اگر کلاه‌گیس از موی طبیعی کافر(غیر اهل کتاب) تهیه شده باشد و موها نیز به گونه‌ای کاشته نشده باشد که قابلیت رشد داشته و به عبارتی جزء بدن فرد درآمده باشد، نماز خواندن با آن باطل است ...
