مسجد براثا؛ گواهی زنده بر پیوند اسلام و مسیحیت

به گزارش واحد رسانه مرکز تخصصی نماز، مسجد جامع بُراثا در حومه بغداد، فراتر از یک مکان مقدس شیعی، نماد تلاقی عمیق میان متون اسلامی و مسیحی در سدههای نخست هجری است. اهمیت این مکان نه تنها به دلیل اقامه نماز امیرالمؤمنین علی(ع) به همراه لشکر عظیم خود پس از بازگشت از نبرد با خوارج است، بلکه به سبب ارتباط آن با خاستگاههای قرآنی ولادت حضرت عیسی(ع) و خانه حضرت مریم(س) میباشد.
پیوند تاریخی با جایگاه پیامبران
بر اساس روایات معتبر منقول از شیخ صدوق و شیخ طوسی، این مسجد در محلی بنا شده که امام علی(ع) پس از جنگ نهروان، به پاس احترام به قداست آن، در آن نماز گزاردند. در این رویداد، راهبی مسیحی به امام(ع) اطلاع داد که این زمین، همان «خانه مریم(س) و زمین عیسی(ع)» است که در کتابهای آسمانی پیشین به آن بشارت داده شده بود. امام(ع) نیز با آشکار ساختن معجزهآسای «چشمه مریم» بر صحت این سخن و تقدس ذاتی مکان مهر تأیید نهادند.
تأیید قداست با نشانههای الهی
در روایتی مستند به جابر بن عبدالله انصاری آمده است که پس از اقامه نماز توسط امام و یارانش در این محل – که پیش از آن صومعهای مسیحی بود – راهب ساکن آنجا با مشاهده شکوه لشکر، هویت امام را جویا شد. وی با استناد به متون مقدس خود، تصریح کرد که این مکان، همان «براثا» است که پیامبران گذشته از فرود آمدن وصی آخرین پیامبر در آن خبر داده بودند. در ادامه، امام علی(ع) با ضربهای به زمین، چشمهای را جاری ساختند و با دستور حفر زمین، صخرهای سفید در عمق هفده ذراعی نمایان گشت. امام(ع) فرمودند که مریم(س) در همین نقطه، عیسی(ع) را بر زمین نهاد و به عبادت پرداخت. سپس خود بر روی همان سنگ نماز خواندند و چهل روز در آنجا اقامت گزیدند.
ساختار معماری و فعالیتهای فرهنگی مسجد
مسجد براثا که بر بنیانی چنین غنی استوار است، چندین بار مورد بازسازی قرار گرفته و آخرین مرمتها وسعت آن را به حدود چهار هزار متر مربع رسانده است. این بنا با دو مناره و سقف چوبی از جنس ساج، آمیزهای از معماری اسلامی و اصالت تاریخی را نمایندگی میکند.
این مسجد علاوه بر کارکرد عبادی، با دارا بودن کتابخانهای حاوی بیش از ۲۱ هزار جلد کتاب و نیز مؤسسات علمی و فرهنگی، به کانونی فعال در عراق تبدیل شده است. برگزاری مراسم دینی مانند جشنهای ولادت معصومین(ع)، عزاداریهای تاسوعا و عاشورا، مراسم احیای ماه رمضان و همچنین میزبانی از زائران اربعین از جمله برنامههای مستمر این مسجد است.
مسجد براثا بهعنوان حلقهای پیونددهنده میان دو آیین بزرگ الهی، یادگاری زنده از عمق مشترکات ادیان و نشاندهنده تکریم اسلام برای مقدسات پیامبران پیشین است.
پایگاه اطلاع رسانی مسجد جامع بُراثا