■ باب (1)
(یا باب اللّه ) ، عنوان و صفتی برای حضرت رسول و ائمة اثنا عشر صلوات اللّه علیهم اجمعین در برخی از احادیث . کلمات «صراط » و «سبب » و «طریق » و «سبیل » نیز که همه تعبیراتی دیگر از «باب اللّه »
-
پیامبراکرم صلي الله عليه و اله و سلم :
الصلوه نور المؤمن نماز نور مؤمن است. شهاب الاخبار، ص .۵۰ نهج الفصاحه ، ص ۳۹۶
-
امام صادق عليهالسلام :
صَلاةُ اللَّيْلِ تُحَسِّنُ الْوَجْهَ وَ تُحَسِّنُ الْخُلْقَ وَ تُطَيِّبُ الرِّيحَ وَ تَدُرُّ الرِّزْقَ وَ تَقْضِى الدَّيْنَ وَ تَذْهَبُ بِالْهَمِّ وَ تَجْلُو الْبَصَرَ؛ نماز شب، انسان را خوشسيما، خوشاخلاق و خوشبو مىكند و روزى را زياد و قرض را ادا مىنمايد و غم و اندوه را از بين مىبرد و چشم را نورانى مىكند. ثواب الأعمال، ص 42
-
امام على عليه السلام :
لَو يَعلَمُ المُصَلّى ما يَغشاهُ مِنَ الرَّحمَةِ لَما رَفَعَ رَأسَهُ مِنَ السُّجودِ؛ اگر نمازگزار بداند تا چه حد مشمول رحمت الهى است هرگز سر خود را از سجده بر نخواهد داشت. غررالحكم، ج 5، ص 116، ح 7592
-
رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
اَوَّلُ الوَقتِ رِضوانُ اللّه وَوَسَطُ الوَقتِ رَحمَةُ اللّه وَآخِرُ الوَقتِ عَفوُ اللّه ؛ نماز در اول وقت خشنودى خداوند، ميان وقت رحمت خداوند و پايان وقت عفو خداوند است. سنن الدار قطنى، ج 1، ص 201، ح 974
-
پیامبراکرم صلي الله عليه و اله و سلم :
موضع الصلوه من الدین کموضع الرأس من الجسد جایگاه نماز در دین ، مانند جایگاه سر در بدن است. کنز العمال ، ج ۷، حدیث ۱۸۹۷۲
-
پیامبراکرم صلي الله عليه و اله و سلم :
الصلوه ، معراج المؤمن نماز، معراج مؤمن است. کشف الاسرار، ج ۲، ص .۶۷۶ سرالصلوه ، ص ۷، اعتقادات مجلسی ، ص ۲۹
-
امام صادق عليه السلام :
فَضلُ الوَقتِ الاوّلِ عَلَی الأخیر کَفَضل الاخرةِ عَلَی الدُّنیا. فضیلت خواندن نماز در اول وقت نسبت به تأ خیر انداختن آن، مثل فضیلت آخرت بر دنیاست. بحارالأنوار، ج 82، ص 359
-
رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
لا تَزالُ اُمَّتى بِخَيرٍ ما تَحابّوا وَاَقامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَكاةَ وَقَروا الضَّيفَ... ؛ امّتم همواره در خير و خوبى اند تا وقتى كه يكديگر را دوست بدارند، نماز را برپا دارند، زكات بدهند و ميهمان را گرامى بدارند... امالى طوسى، ص 647، ح 1340
-
پيامبر صلى الله عليه وآله :
صَلاةُ اللّيلِ مَرضاةٌ لِلرَّبِّ وَ حُبُّ المَلائِكَةِ وَ سُنَّةُ النبياءِ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ اَصلُ اليمانِ وَ راحَةُ البدانِ وَ كَراهيَةٌ لِلشَّيطانِ وَ سِلاحٌ عَلَى العداءِ وَ اِجابَةٌ لِلدُّعاءِ وَ قَبولُ العمالِ وَ بَرَكَةٌ فِى الرِّزقِ؛ نماز شب، موجب رضايت پروردگار، دوستى فرشتگان، سنت پيامبران، نور معرفت، ريشه ايمان، آسايش بدنها، مايه ناراحتى شيطان، سلاحى بر ضدّ دشمنان، مايه اجابت دعا، قبولى اعمال و بركت در روزى است. ارشاد القلوب، ج 1، ص 191
-
رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
اَلصَّلاةُ مِفتاحُ كُلِّ خَيرٍ؛ نماز كليد همه خوبی هاست. الفردوس، ج 2، ص 404، ح 3796
■ باب (3)
عنوان برخی از مشایخ صوفیان آسیای مرکزی . این کلمه ظاهراً تلفظ محلّی «بابا * »ست که عنوان شایعتری برای پیران صوفیه بوده است . هجویری (ص 301) در ضمن ذکر یکی از پیران فرغانه به نام باب عم (در نسخه بدل : عمرو)، که به احتمال قوی همان باب فرغان
■ باب ، سیّد علی محمّد شیرازی
از مدّعیان بابیّت امام دوازدهم شیعیان که بعدها مدّعی مهدویت و نبوّت شد. در 1235 در شیراز به دنیا آمد. در کودکی به مکتب شیخ عابد رفت و در آنجا خواندن و نوشتن و سیاه مشق آموخت . شیخ عابد، از شاگردان شیخ احمد احسائی و سیّد کاظم رشتی بود (اشراق خاوری ، ص
■ باب حادی عَشْر
کتاب کلامی معروف شیعی ، باب یازدهم از منهاج الصّالح فی مختصر المصباح که علامه حلّی * (متوفی 726) به خواهش وزیر محمدبن محمد قوهدی نوشته و در آن مصباح المُتَهَجِّد شیخ طوسی (متوفی 460) را که در ادعیه و عبادات است خلاصه کرده است . وی تلخیص خود را در ده
■ بابا
واژة فارسی به معنای پدر. این واژه که در اصل از زبان کودکان گرفته شده در بسیاری از زبانها مشترک است و علاوه بر صورت «بابا» بدین صورتها نیز دیده می شود: با «پ »، مانند papa در انگلیسی و فرانسوی و ایتالیایی ؛ با «ت &r
■ بابُ المَنْدَب
تنگه ای به عرض 32 کیلومتر میان جنوب غربی شبه جزیرة عربستان و شمال شرقی افریقا که بحراحمر را به خلیج عدن و اقیانوس هند وصل می کند. جزیرة آتشفشانی مَیّون * ، که در غرب ، آن را پِریم می نامند، باب المندب را به دو تنگه (تنگة بزرگ به عرض تقریبی 25 کیلومتر
■ باده
باده، نوشابه‌ای مسکر که از تخمیر مواد قندی و نشاسته‌ای موجود در انگور، خرما، برنج و غیره به دست می‌آید.
فهرست مندرجات
نام‌های باده در زبان عربی
تأثیرات باده در نظر دانشمندان
تاریخچه باده
باده در مشرق ز
■ بارداری و باروری در قرآن
(اعراف : 189 ، رعد: 8، مریم : 22، حج : 2، لقمان : 14، فاطر:11، فصّلت : 47، احقاف : 15، طلاق : 4 و 6) به برخی از مسائل فقهی راجع به بارداری (حَمْل ) و زایمان (وضع حمل )، مانند عدّة زن باردار و وجوبِ نفقه دادن به او پس از طلاق تا هنگام زایمان و ن
■ بازی
هرگونه فعالیتی به قصد سرگرمی و مشغولیت که انگیزة آن دست یافتن به فایده ، محصول یا نتیجه ای بخصوص نباشد. در جهان اسلام ، بازی یکی از مفاهیم اساسی با دلالتهای متعدّد ضمنی و بسیار وسیع جامعه شناسی و روانشناسی است . در این مقاله تنها می توان به بعضی از ج
■ باطل
باطل در لغت ، قرآن و حدیث ، اسم فاعل از بطلان ، دارای مفهوم تقابلی «ضد حق »، که در قرآن ، حدیث ، علوم بلاغی ، منطق ، فلسفه ، فقه ، اصول فقه ، کلام و عرفان بسیار به کار رفته است . در علوم بلاغی و منطق ، در مبحث صدق و کذبِ کلام ؛ در فقه و ا
■ باطل
در لغت ، قرآن و حدیث ، اسم فاعل از بطلان ، دارای مفهوم تقابلی «ضد حق »، که در قرآن ، حدیث ، علوم بلاغی ، منطق ، فلسفه ، فقه ، اصول فقه ، کلام و عرفان بسیار به کار رفته است . در علوم بلاغی و منطق ، در مبحث صدق و کذبِ کلام ؛ در فقه و
■ باطن (1)
مقابل «ظاهر» در قرآن کریم (حدید: 3) «الظاهر و الباطن » درباره خداوند آمده است . ولی اغلب اوقات «ظاهر» یا «باطن » را در بارة مفهوم «علم » به کار می برند. علم به دو صورت جنبة باطنی می یابد: 1)
■ باطِنِیّه
نامی که در عالم اسلام بر اسماعیلیّه اطلاق می شد، بدین دلیل که برای آیات قرآن و احکام دین به ظاهر و باطن قایل بودند و باطن را از ظاهر برتر می شمردند و مراد اصلیِ آیات و احکام را همان باطن می دانستند. این نام توسعاً، و بخصوص در نوشته های جدلی و کلامی ،
■ باه
واژه ای عربی به معانی جماع و نکاح (فراهیدی ، ازهری ، جوهری ، ابن منظور، فیروزآبادی ، ذیل «بوء» و «بوه »). برخی واژه شناسان آن را دگرگون شدة باء (با تبدیل همزه به هاء) و گروهی تغییریافتة باءَة (با حذف همزه )یا تصحیف (و تل
